برای گردآوری خاطرات، اگر امکان دسترسی به خانواده، دوستان و آشنایانشان وجود داشت، به آنها مراجعه کردم. برای آن دسته از شهدایی که دیگران از آنها خاطره نداشتند اما خودم آنها را میشناختم، خاطراتی را که با آنها تجربه کرده بودم، در این مجموعه آوردم.
تمام خلبانهایی که خاطراتشان در این کتاب آمده، شهید نشدهاند. در هر جلد از این مجموعه، از مجموع تقریبا ۵۰ خلبان، حدود پنجشش نفرشان شهید هستند. خاطرات خلبانانی که همچنان در قید حیات هستند هم در این کتاب وجود دارد؛ همچنین خلبانانی که از دنیا رفتهاند یا آنهایی که به دلایلی در میانه جنگ از خدمت اخراج شدند. به عبارتی، همه خلبانهایی که در کتاب صفحه دارند، در نیروی هوایی خدمت کرده و در جنگ تحمیلی هشتساله حضور داشتهاند.
در چهار جلد اول، که خاطرات کمی فشردهتر است، هر جلد شامل ۵۰ خلبان است که مجموعا ۲۰۰ نفر میشود. جلد پنجم خاطرات ۴۰ خلبان را در بر میگیرد؛ بنابراین تا اینجا مجموعا به ۲۴۰ خلبان رسیدهایم. جلد ششم فعلا در حال آمادهسازی است و هنوز نمیدانیم با چند نفر به پایان خواهد رسید. تلاش ما این است که باقیمانده افراد را نیز در آن جلد جای دهیم تا پروژه تکمیل شود. خلبانان بسیاری باقی ماندهاند که خاطراتشان ثبت نشده است. حدود ۳۰۰ تا ۴۰۰ نفر از خلبانان هستند که به دلیل شرایط و وضعیت اقتصادی نامناسب و بیتوجهی و بیمهریهایی که به آنان شده، تمایلی به ثبت خاطرات خود ندارند. برای ثبت و ضبط خاطرات و دستیابی به زندگینامه افراد، نیاز به همکاری خلبانان وجود دارد. افرادی هستند که ۹۵ درصد ثبت خاطراتشان انجام شده بود اما اکنون درحالیکه فقط مطالب جزئی باقی مانده، ناگهان اعلام میکنند که تمایل ندارند نام و خاطراتشان در کتاب باشد حتی اگر ما یک عکس یا اطلاعات جزئی از آنها بخواهیم. با حدود بیش از ۱۰۰۰نفر از خلبانان در ارتباط هستم و آنها از وجود مجموعه «ستارههای نبرد هوایی» مطلع هستند اما تعدادی از آنها بهدلایل شخصی علاقهای به همکاری ندارند. این موضوع اتمام این کتاب را با همان استانداردها و تعداد مورد نظر برای من دشوار کرده است. البته از آنجایی که نام بخش عمدهای از خلبانان دوران جنگ تحمیلی در خاطرات دیگران آمده است، در آینده محققان میتوانند با جستجوی آنها، اسامی سایر خلبانان را نیز استخراج کنند.
ثبتوضبط خاطرات جنگ تحمیلی را بهعنوان رسالت خود در نظر گرفتهام. در حال حاضر، کتاب دیگری در دست نگارش دارم که مربوط به «بیستوچهار ساعت نخست جنگ تحمیلی» است. با توجه به اسناد، مدارک و اطلاعاتی که برای نگارش این کتاب از دوستان جمعآوری کردهام، احتمالا به یک اثر بسیار جذاب تبدیل خواهد شد. حدود ۶۰ درصد این کتاب آماده است اما همچنان به بررسی، تحقیق و تکمیل نهایی نیاز دارد.
پینوشت:
سرتیپ دوم خلبان احمد مهرنیا ازشمار خلبانانی است که درجنگ تحمیلی هشتساله،برای دفاع ازحریم وطن، ماموریتهای هوایی متعددی انجام داده است. مهرنیا پس از پایان جنگ تحمیلی و بهاتمامرساندن دوران خدمت در نیروی هوایی، به گردآوری خاطرات همرزمان خلبان خود مشغول شد. او کتابهایی چون «حمله هوایی به الولید»، «خلبان وارسته»، «یزد در اسارت»، «بالهای شکسته من» و مجموعه «ستارههای نبرد هوایی» را تالیف کرده است. «ستارههای نبرد هوایی» مجموعهای ۶ جلدی است که به مرور خاطرات خلبانان دوران جنگ تحمیلی میپردازد. اولین جلد این مجموعه در سال ۱۳۹۱ انتشار یافت و در حال حاضر، جلد ششم و آخرین جلد آن در دست تالیف است.